دکتر امیرحسین سربازی، متخصص پروتز های دندانی و ایمپلنت

ارتودنسی

ارتودنسی نامرئی
ارتودنسی نامرئی دندان از مواد پلاستیک شفاف و سخت برای ردیف کردن دندان‌ ها استفاده می‌کند. در این رابطه برای بیماران از انواع نسبتاً متفاوتی استفاده می‌شود. هر مجموعه از این ارتودنسی برای دو هفته قبل از جایگزینی آن با مجموعه جدید استفاده می گردد. ارتودنسی نامرئی از پلاستیک شفاف ساخته شده و به همین خاطر تقریباً غیر قابل رویت است. به این ترتیب اطرافیان بیمار اصلا متوجه نمی‌شود که وی از این درمان برای ردیف کردن دندان‌های خود استفاده کرده است. این پلاستیک های شفاف در هر روز باید برای 22 تا 23 ساعت مورد استفاده قرار گیرد تا بهترین نتایج ممکن حاصل شود. این ارتودنسی دندان را می‌توان به راحتی برای غذا خوردن، نوشیدن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهان خارج کرد. برای استفاده از این روش باید همه دندان‌های دائمی رشد کرده باشد.

ارتودنسی متحرک
دستگاه متحرک ارتودنسی ، دستگاهی است که بیمار می تواند آن را از دهان خارج کند و دوباره در محل اولیه خود قرار دهد. این دستگاه اغلب در دوره دندان شیری یا شیری – دایمی و عموماً در کودکان کمتر از 12 سال استفاده می شود و دندان پزشکان عمومی مهارت استفاده از این نوع دستگاه ها را در دوره تحصیل خود فرا می گیرند.

ارتودنسی ثابت
دستگاه ثابت ارتودنسی دندان به طور محکم به دندان ها متصل است و بیمار نمی تواند آن را از دهان خارج کند. قرار دادن و به کارگیری و تنظیم این دستگاه فقط در دوره های تخصصی ارتودنسی آموزش داده می شود و از درمان های پیچیده محسوب می شوند که حتماً باید تحت نظر متخصصین ارتودنسی انجام شود. متأسفانه برخی از دندان پزشکان عمومی، بدون آموزش کافی و تجربه لازم اقدام به معالجه با این وسایل می کنند و صدمات وسیع و جبران ناپذیری از جمله تحلیل ریشه دندان ها یا خوردگی استخوان برای بیمار ایجاد می نمایند. این نوع دستگاه ها پس از رویش دندان های دایمی و به طور معمول پس از 12 سالگی برای مرتب کردن دندان ها به کار می رود.

عوارض جانبی و احتمالی درمان ارتودنسی
اول) مثل همه درمان‌هایی پزشکی، درمان ارتودنسی هم بدون عوارض جانبی نیست. در صورتی‌که درمان توسط متخصص ارتودنسی و به‌طور صحیح انجام شود، این عوارض بسیار محدود و قابل چشم‌پوشی است. آنچه که به‌عنوان عوارض درمان ارتودنسی در جامعه مطرح است، عمدتا مربوط به عوارض درمان‌هایی است که توسط افراد فاقد صلاحیت انجام شده. درمان توسط افراد غیرمتخصص ارتودنسی می‌تواند آمار عوارض و شدت آن را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای افزایش دهد،درمان ارتودنسی باید توسط متخصص ارتودنسی (ارتودنتیست) صورت گیرد.ا اگر درمان ارتودنسی توسط متخصص مجرب ارتودنسی و به طور صحیح انجام شود عوارض احتمالی آن بسیار محدود lیشود.
دوم) عوارض در درجه دوم مربوط می شود به بهداشت شخصی فرد،اگر شخصی بطور کامل بهداشت دهان و دندان های خود را رعایت نکند به زودی دندان های او دچار پوسیدگی می شود .زیرا رعایت بهداشت در دندان های ارتودنسی شده به دقت و زمان بیشتری نسبت به قبل از انجام ارتودنسی نیاز دارد .بیمارانی که متقاضی درمان ارتودنسی هستند باید بهداشت بسیارخوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاک‌های متحرک و به‌خصوص براکت و سیم‌های ثابت رعایت بهداشت دهان مشکل‌تر می‌شود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، دندان‌ها زیر براکت و سیم‌های ارتودنسی به‌سرعت دچار پوسیدگی می‌شوند.
سوم) مشکل بعدی احتمال برگشت درمان است. به‌اصطلاح «برگشت» بخشی جدایی‌ناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاک‌های نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیرمتخصص ارتودنسی درمان شده‌اند، مشاهده می‌شود.